Tiroit bezinin sağlıklı çalışmasının öbür organların da sağlıklı çalışması manasına geldiğini belirten Prof. Dr. Osman Erk, ‘’Bunun için bilhassa beslenme alışkanlıklarının gözden geçirilmesi ve tiroit hormonlarına ziyan veren yiyeceklerden uzak durulması gerekir’’ dedi…
Tiroit bezi, salgıladığı hormonla bedende hayati işlevleri olan organların çalışma suratlarını düzenleyen, bu faaliyetlerin yerine getirilmesine yardımcı olan değerli bir organdır. Bu yüzden bedenin orkestra şefi olarak da bilinir. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, ‘’Boyunda adem elması olarak tanımlanan bölgenin altında bulunan kelebek formundaki bu organ bedendeki tüm sistem ve dokuları tesirler. Hasebiyle tiroit sıhhatine dikkat etmek, tiroit hastalıklarını denetim altına almak çok önemli” dedi ve şu bilgileri paylaştı…
Prof. Dr. Osman Erk
Bu besinleri tüketin
Tiroit sıhhati için gerekli olan besinler şöyle sıralanabilir.
İyot: Yağlı balıklar, ıspanak, şalgam, pazı, kabak, sarımsak, kuru fasulye, kızılcık, yaban mersini, iyotlu tuz.
Tirozin: Gerekli hormonların sentezlenmesine yardımcı olan bir amino asittir. Kırmızı et, kümes hayvanları, yumurta tirozin içerir.
Omega 3: Yağlı balıklar, yeşil yapraklı sebzeler, keten tohumu, ceviz, yumurta.
Tekli doymamış yağ asitleri: Zeytinyağı, fındık, fıstık, susam, avokado.
Selenyum: Kırmızı et, sakatat, balık, kabuklu deniz eserleri, süt eserleri, yumurta, ay çekirdeği, ceviz, mantar, susam, soğan, sarımsak ve tam tahıllar. Ayrıyeten zeytinyağı, fındık yağı üzere bitkisel yağlar, ıspanak, tere, maydanoz, marul, kereviz, lahana, brokoli, balkabağı üzere zerzevat ve yeşillikler, kümes hayvanlarında bulunan E vitamini selenyumu aktive ettiği için birlikte alınmaları tiroit sıhhati için kıymetlidir.
Çinko: Tavuk eti, hindi eti, peynir, balık, patates, lahana, mantar, yer fıstığı, badem, Antep fıstığı, kabak çekirdeği, kuru fasulye, peynir, kuru erik.
Hipotiroidiniz varsa…
Hipotiroidi olanlarda genel olarak kolesterol yüksekliği bulunduğu için kolesterolden güçlü hayvansal eserlerin tüketiminden uzak durulmalıdır. Hipotiroidide kilo fazlalığı nedeniyle kalori kısıtlaması yapılmalıdır. Bu hastalarda A ve E vitamini yüksektir, bu vitaminlerin alınmasına gerek yoktur. Hipotiroidide kanın pıhtılaşmasını kolaylaştıran homosistein ölçüsü fazla olduğu için bu aminoasidin oluşumunu engelleyen folik asit, B12, B2 ve B6 vitaminlerini kullanmak uygun olur.
İşte ziyanlı olanlar
Tiroit sıhhatini bozan etkenler ise şunlardır…
■ Guatrojenler: Karalahana, turp, Brüksel lahanası, brokoli, karnabahar, kırmızı turp, şeftali, çilek, şalgam üzere guatrojen besinler bedenin iyot emilimini maniler.
■ Kafein: Kahve, çay, çikolata, meşrubat
■ Çevresel toksinler, ağır metaller: Diş macunundaki flor, sudaki klor ve balık üzere deniz eserlerindeki cıva.
■ Sigara
■ Soya: Soyadan elde edilen ve menopoz tedavisinde kullanılan isoflovan hipotiroide neden olabilir.
■ Kolay karbonhidratlar: Balda ve meyvede bulunan şeker, mısır şekeri, süt şekeri ve toz şekerdir.
■ Alkol
■ Yapay tatlandırıcılar
Hastalar nasıl beslenmeli?
Tiroit hastalıklarından bilhassa hipertiroidi ve hipotiroidide özgür radikal ölçüsü artmıştır. Hipertiroidide metabolizma çok süratli olduğu için kıymetli ölçülerde vitamin ve mineral kaybı kelam mevzusudur. Bol vitamin ve mineral, kâfi antioksidan ihtiva eden zerzevat ve meyvelerden güçlü bir diyet değerlidir. B vitaminleri; A, C ve E vitaminlerinin besinlerle yerine konulması mümkün olmaz ise vitamin desteği yapılmalıdır. Hipertiroidide tıpkı vakitte Omega-3 gereksinimi da artar. Keten tohumu, ceviz, yeşil yapraklı sebzeler bu açıdan gereklidir. Balıklarda Omega-3 ile birlikte bol ölçüde iyot bulunduğu için hipertiroidisi olan hastaların fazla balık tüketmesi uygun olmayabilir. Hipertiroidide osteoporoz sık bir bulgudur. Bu nedenle kalsiyum ve magnezyumdan varlıklı besinler alınmalı ve D vitamini için de güneşten yararlanılmalıdır. Sigara, kafein ve alkol hipertiroidi durumunda tablonun ağırlaşmasına ve nükslere yol açabilir, uzak durulmalıdır. B1, B6 ve C vitaminleri hipertiroidinin denetim altına alınmasını kolaylaştırır.
Bu ilaçlara dikkat!
Tiroit işlevlerini bozan ilaçlar ise şunlardır…
1) Amiodaron
2) İyotlu kontrast unsurlar ,
3) İyot içeren öksürük şurupları
4) İyot içeren dezenfektanlar
5) Lityum
6) Antiepileptik ilaçlar
7) İnterferon, interlökin
8)İsoflavon
9) Kortizon.
Günlük pratikte sık kullanılan demir, kalsiyum , mide ve posa ilaçları tiroit hormonu levotiroksinin emilimini engelleyebilir. Bu ilaçlar kullanıldıktan 4 saat kadar sonra levotiroksin alınması uygun olur. Coumadin üzere kan sulandırıcı ilaçlar ve östrojen içeren doğum denetim hapları kullananlarda da levotiroksin dozunun ayarlanması uygun olur.