Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan eski HDP Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, avukatları aracılığıyla Halk TV programcıları Şule Aydın ve Timur Soykan’ın sorularını cevapladı.
‘Türkiye Açılımı’ teklifine yönelik, “Somut birtakım bildiriler toplumu rahatlatır. Biz bu silah, şiddet, savaş problemini kalıcı olarak ve diyalogla, ikna yoluyla çözebiliriz” dedi.
Zınar Karavil’in Beyaz Sandalyesi’nden yaşadığınız odayı biliyoruz; cezaevinin herkes için sıkıntı lakin kelamı olana daha sıkıntı olduğu açık; dönüp baktığınızda cezaevinden bile cumhurbaşkanlığı yarışı sürdürme yüreği göstermiş, HDP’nin toplumdaki denklemini bir devir değiştirmiş biri olarak partiniz tarafından yalnız bırakıldığınızı – oyun dışı bırakılmak istendiğinizi düşünüyor musunuz?
Hayır, hiçbir vakit bu türlü bir duyguya kapılmadım.
Ben camii avlusuna bırakılıp terk edilmiş biri değilim ki, birileri bana sahip çıksın. Dışarıda da içeride de milyonlarca insanın takviyesiyle siyaset yapıyor ve onların takviyesiyle ayakta kalıyorum.
Ben hiçbir vakit yalnızlık hissine kapılmadım. Hatta HDP idaresi kendini yalnız hissetmesin diye içeriden takviye verdim. Zira HDP kurumsal olarak çok ağır bir akın altındadır, bana yapılanın çok daha fazlası HDP’ye yapılıyor. Biz de daima birlikte, HDP’ye sahip çıkıyoruz. Bizim siyasetimizde işler bu türlü yürüyor 🙂
Dışarıdaki arkadaşlarımız da ellerinden gelen dayanışmayı ortaya koyuyorlar esasen.
‘KİMLİK SİYASETİ YAPMAYAN PARTİ YOK Kİ’
Bir oda içinde cüret vurgusu yapıyorsunuz ‘özgür olanlara’! Dışarıda kalan yol arkadaşlarınızın şimdiki siyasi tartışmalar içinde siyaset üretemediğini düşünüyor musunuz? Bu tıpkı vakitte muhalefet için de geçerli bir soru.
Eksikleri oluyor elbette. Bunu vakit zaman, beni ziyaretlerinde iletiyorum. Bazen yazılarımda tabir ediyorum. HDP dahil, muhalefetin değerli bir kısmı sahiden çok koşturuyor, haksızlık yapmak istemem. Ortada bir tenkitlerim oluyor lakin bu röportajda HDP ve başka muhalefeti emeklerinden ötürü kutlamak istiyorum.
Türkiye, tarihinin en büyük krizini yaşarken HDP sizce tesirli bir muhalefet yapabiliyor mu? Kimlik siyasetinin HDP’yi politik olarak daralttığı tenkitlerini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kimlik siyaseti yapmayan parti yok ki! Türkiye’nin temel sorunu bu esasen.
Herkes bir tek HDP’yi kimlik siyaseti yapmakla eleştiriyor. Tamam, vakit zaman HDP bu dar alana sıkışıyor lakin Türk, İslamcı, milliyetçi, ırkçı, ulusalcı, Kemalist siyaset yürütenler özünde kimlik siyaseti yürütüyorlar.
Problem bir tek Kürt kimliğinde çıkıyor ki, bunun ismi da Kürt Sorunu zati. Yani Kürt kimliği dışında her kimliğin siyaseti olağan karşılanıyor. İşin bir de bu kısmı var.
“Eğer öteki muhalefetten Kürt açılımı bekliyorsak biz de HDP olarak Türkiye Açılımı yapmak zorundayız… Özgüvenle tüm Türkiye’yi kucaklamak zorundayız” dediniz? Türkiye Açılımı teklifinizi daha ayrıntılı ve somut örneklerle anlatabilir misiniz?
Türkiye toplumunun bölünme korkusunu, silah, şiddet, terör korkusunu ortadan kaldıracak barış siyasetleri, birlik telaffuzları üretmeliyiz. Daha fazla üretmeliyiz. Zira buna sahiden inanıyoruz. Münasebetiyle nitekim inandığımız şeyi daha somut ve cesurca gösterebilmeliyiz.
Örneğin, Çanakkale Şehitliği’ni ziyaret ederek çiçek bırakmayı, dua etmeyi, orada yatanlar üzere yan yana durmamız gerektiğini göstermek isterim.
Bunun üzere somut kimi iletiler toplumu rahatlatır ve toplumun tüm bölümleri kederimizi, tahlillerimizi daha içten dinlemeye başlar.
Biz bu silah, şiddet, savaş problemini kalıcı olarak ve diyalogla, ikna yoluyla çözebiliriz. HDP’nin buna gücü var ve bunu Türkiye toplumunu daha fazla kucaklayarak yapmalıyız ki, demokrasiyi büyütecek toplumsal yeri ve takviyesi yakalayabilelim.
Faşizmin kitle dayanağı sağlayabilmesinin en değerli nedeni, karmaşık sorulara kolay karşılıklar vererek halkı ikna edebilmesidir. Bu açıdan günümüz Türkiye’sindeki durum, Hitler Almanya’sından da Mussolini İtalya’sından da farklı değildir. Güçlü bir başkan etrafında kenetlenmiş millet arayışı vardır. Slogan tek millet, tek devlet, tek ülkedir. Kelam konusu vatansa gerisi teferruattır, bekadan daha değerli bir mevzu yoktur ve her sorunun kaynağı iç ve dış düşmanlardır. Ekonomik krizin nedeni iç ve dış düşmanlardır. Münasebetiyle bir iç ve dış düşman fenomeni etrafında tüm toplum konsolide edilmeye çalışılır.
AKP-MHP iktidarının algısal olarak yaratmaya çalıştığı en önemli iç düşman ise HDP ve üstü kapalı olarak Kürtlerdir. İşte HDP’nin bu tehlikeyi görüp buna nazaran tedbir alması gerekir.
Gerçekte HDP bırakın tehdit oluşturmayı, Türkiye toplumu için büyük bir baht ve fırsattır. O halde HDP varlık nedeni ve unsurlarına daha sıkı sarılarak kendini faşizmin inşasında kullanılmak istenen bir aparat olmaktan süratle çıkarmalıdır.
Bunun yolu elbette faşizmin dümen suyuna girmek değil, argüman edildiğinin tersine Türkiye toplumu için bir tehdit olmadığımızı ısrarlı telaffuz ve hareketlerimizle halka göstermektir. Demokrasiyi, barışı, kardeşliği, bir ortada yaşamanın faziletini pratikte de hissettirecek adımlar atmaktır.
Eğer faşizm önümüzdeki seçimi de baskıyla, hileyle ve aldatmayla kazanırsa bu artık geri dönülmez biçimde, çok uzun yıllara yayılacak kurumsal bir diktatörlüğün inşası demek olur. Bunun ağır faturasını da Kürt, Türk demeden herkes çok acı halde ödemekle karşı karşıya kalır. O nedenle HDP’nin de öteki muhalefetin de çok dikkatli, ihtimamlı ve yürekli davranarak bu kurt kapanından ustalıkla çıkması, toplumu mümkün yeni tehlikelerden muhafazası, kurtarması gerekiyor.
‘BENİM DE DAHİL OLDUĞUM YANILGILARIMIZ VAR’
“HDP’nin Türkiye’nin bütünlüğü içinde tahlil aradığını anlatması” gerektiğini söz ettiniz. Buna karşı partide bir direnç var mı?
Hayır, kimsede bu türlü bir direnç yok. Ben daha fazla anlatılmalı, daha tesirli anlatılmalı diyorum.
Bir tahlil arayışında 6’lı masa ile HDP iş birliğinin mümkün görünmediğini ve bunun yegane sorumlusunun Altılı Masa olmadığını vurguladınız? “HDP’nin de eksikliği ve sorumluluğu vardır. Evvel iğneyi kendimize batırmadan, önümüze gelene çuvaldızı batırmanın kimseye bir faydası yok” dediniz. HDP’nin kusurları nelerdir?
Bunu parti idaremize, Eş Genel Liderlerimize sistemli olarak iletiyorum. Benim de dahil olduğum yanılgılarımız var elbette lakin kusurlarımızı parti içinde konuşup aşmayı tercih ediyoruz. Eksiklerimizi ve tekliflerimizi ise halka açık tartışıyoruz. Parti disiplini de bunu gerektirir.
AKP’nin çekirdek tabanı bile dağılım içinde AKP’yi destekleyen Kürtlerin yeni adresi neresi olur, muhalefetin bu bahiste uğraşı var mı?
AKP’den kopan Kürtlerin kıymetli bir kısmı HDP’ye geçiyor, sonrasında CHP ve DEVA da tercih ediliyor, görebildiğim kadarıyla.
‘AKP’NİN GİTMESİ YETMEZ’
Toplumda büyüyen Erdoğan zıtlığı muhalefetin rehavetine yol açıyor mu? ‘Bu iş bitti’ mi?
Hayır bitmedi. Zira problem Erdoğan aykırılığına indirgenemeyecek kadar derin ve kıymetlidir. Kurumsal, radikal, demokratik değişime muhtaçlık var. Bunun için AKP’nin gitmesi yetmez. Demokrasiyi içselleştirmiş, demokrasiye yürekten bağlı şahısların vazifeye gelmesi ve sonrasında da halkı siyasetin öznesi haline getirerek demokratik dönüşüm sürecini ilerletmesi gerekir. Bu dönüşüm de şimdiden başlamalı. İşte bu bahiste 6’lı muhalefet şimdi önemli bir atak yapamadı. Sayın Kılıçdaroğlu’nun kıymetli gayretleri oluyor. Başka siyasetçilerin biraz daha fazla efor göstermeleri gerektiğini düşünüyorum.
Aday sandıkta belirleyici olur mu? HDP şu an ortak adaya mı, yoksa kendi adayını çıkarmaya mı daha yakın? HDP’nin cumhurbaşkanı adayı olur musunuz, öteki bir aday gösterilirse bu sizi rahatsız eder mi?
Ortak aday fikrine yakın olduğumuzu Eş Genel Liderlerimiz açıkladılar esasen. Son ana kadar buna açık olunacak ancak olmazsa natürel ki, kendi adayımızla çıkarız.
Bu çerçevede bana adaylık misyonu verilirse layık olmaya çalışırım. Diğer aday gösterilecekse de bizim fikrimiz ve teklifimiz kesinlikle alınır, ortaklaşırız, neden sorun olsun ki? Ve evet, adayın kim olacağı sandıkta belirleyici olacaktır. Temel demokratik prensipleri temsil eden bir aday olmazsa halk da kabul etmez aslında.
‘ÖCALAN BU TÜRLÜ OYUNLARA ALET OLMAZ ZATEN’
AKP’nin seçim sürecinde HDP’nin oyunu bölmek için yeni bir tahlil süreci atılımı yapmasını bekliyor musunuz? İstanbul seçimi öncesindeki üzere yeni bir Öcalan mektubu ya da iletisi gelirse bunun tesirleri ne olur?
HDP seçmeni ne vakit ne yapacağını çok düzgün bilir. Münasebetiyle kimse oyun oynamaya kalkamaz zati, merak etmeyin. Öcalan da bu türlü oyunlara alet olmaz zati.
Demokrasi İttifakı, Türkiye’de emekten yana, sol bir siyaseti güçlü bir alternatif olarak toplumun önüne sermek için neler yapmalı?
Bu mevzuda çok şey yazdım, çizdim, münasebetiyle tekrara düşmek istemem lakin partisel, şahsî çıkarlar bir kenara bırakılıp ortak bir program etrafında uğraş ve seçim ittifakı ilanı yapılmalı. Demokrasi İttifakı için gayretlerin artırılması gerekir. Vakit azalıyor.
En çok neyi özlediniz? Özgür kaldığınızda birinci yapmak istediğiniz nedir?
Kızlarıma, eşime, aileme sarılırken “süre doldu” sesini duymamayı özledim herhalde 🙂 (HABER MERKEZİ)