Avrupa Kurulu Parlamenterler Meclisi (AKPM), 14 Mayıs’taki Cumhurbaşkanlığı ve meclis seçimleri öncesinde Türkiye’de misyon yapan seçim müşahede heyetinin Ankara’daki temaslarına ait yazılı bir açıklama yaptı.
ANKA’nın haberine nazaran, AKPM’nin açıklamasında, “Heyet, Türk makamlarını kutuplaşmanın tesirlerini azaltmak için tüm araçları kullanmaya, bu seçimlerin özgür, adil, şeffaf ve memleketler arası standartlara uygun olmasını sağlamaya, ülke genelinde seçim sistemine olan itimadı arttırmaya ve Türk halkının iradesinin sandığa ve sonrasına gerektiği üzere yansımasını temin etmeye çağırmaktadır” sözleri kullanıldı.
AKPM, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) HDP eski Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş ile iş insanı Osman Kavala hakkındaki kararlarının uygulanması ve daha evvel yapılan seçim tavsiyelerinin yerine getirilmesi davetinde da bulundu.
HEYET, ANKARA’DAKİ BİRİNCİ TEMASLARINI TAMAMLADI
AKPM’nin seçimi izlemek üzere gönderdiği heyet 12-13 Nisan’da Ankara’daki birinci temaslarını tamamladı. 42 şahıstan oluşan seçim müşahede heyetinin başkanlığını Almanya’dan Frank Schwabe (Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu) üstlendi.
AKPM heyetinde Litvanya’dan Kestutis Masiulis (Avrupa Halk Partisi), Fransa’dan Mireille Clapot (Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı), Birleşik Krallık’tan Lord Simon Russell (Avrupa Muhafazakârlar Kümesi & Demokratik İttifakı), Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nden George Loucaides (Birleşik Avrupa Sol Grubu) ve Birleşik Krallık’tan John Howell (İzleme Komitesi eş raportörü) yer aldı.
AKPM’den yapılan yazılı açıklamada; heyetin Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi Seçim Müşahede Heyeti Lideri, Cumhurbaşkanı adayları ya da temsilcileri, siyasi partilerin temsilcileri, TBMM Lideri, AKPM Türk Delegasyonu üyeleri, Yüksek Seçim Şurası (YSK) ve Radyo ve Televizyon Üst Heyeti (RTÜK) üyeleriyle bir ortaya geldiği belirtildi. Heyetin medya, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve diplomatlar ile de görüşmeler yaptığı kaydedildi.
SEÇİM BÖLGESİNDE SEÇİM VE SÜRECİN ADİLLİĞİ KONUSUNDA ENDİŞELER
Söz konusu ziyaretin, 50 binden fazla insanın hayatını yitirmesine ve 11 kentte büyük yıkıma yol açan sarsıntılardan 2 ay sonra yapıldığını hatırlatan AKPM, ‘depremden etkilenen bölgelerde, oy verme merkezlerinin yeri de dahil olmak üzere seçimlerin lojistik tertibi ve siyasi partilerin bu kentlerde uygulanan harikulâde hâl (OHAL) kapsamında kampanya yapabilmeleri konusunda endişeleri’ hatırlatarak, YSK’nin ‘heyete gerekli lojistik düzenlemeleri sağlayacakları konusunda garanti verdiğini’ aktardı.
Açıklamasında ‘bazı siyasi partilerin seçim sürecinin adilliği konusunda medyada eşit yer alma ve siyasi partilerin ve seçim kampanyalarının finansmanını düzenleyen adil maddelerin eksikliği mevzularında önemli kaygılarını lisana getirdiklerini’ kaydeden AKPM, bu siyasi partilerin ‘en son yapılan seçim mevzuatı değişikliklerinin, uygulamada Cumhurbaşkanı’nın kamu kaynaklarını kullanmasını engellemediğine dikkat çektiğini’ tabir etti.
MEDYAYA ERİŞİM VE HDP’YE KAPATMA DAVASI
“İnternet ve toplumsal medya kullanımına getirilen kısıtlamalar yahut kesintilerle ilgili haberler, siyasetçilerin kampanya yapma kabiliyetlerini önemli formda sonlandırdığı ve seçim gününde muhtemel kesinti riskleri oluşturduğu biçiminde değerlendirilmiştir” denilen açıklamada, ‘halihazırda HDP aleyhindeki davanın Anayasa Mahkemesi’nde devam ettiği ve partinin seçimlerden evvel kapatılma riskiyle karşı karşıya olduğu’ hatırlatıldı.
AKPM, “Devam etmekte olan bu süreç seçimlerin gidişatını etkilemiş, ikinci büyük muhalefet partisinin cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmama kararı almasına, meclis seçimlerinde yarışmak üzere öteki bir partiyle güçlerini birleştirme yoluna gitmesine ve böylece HDP’nin seçim şuralarına üye atamasının engellenmesine yol açmıştır” dedi.
‘sEÇİM SONUÇLARINA İTİRAZ EDİLEBİLECEĞİNDEN TELAŞLI OLANLAR VAR’
“Heyet, Meclis’in Ekim 2022’de kabul ettiği kapatma davasına ait tavrını yineler ve Anayasa Mahkemesi’ni bu davayı milletlerarası standartlar doğrultusunda incelemeye çağırır” diyen AKPM, seçim mevzuatında Mart 2022’de yapılan değişikliklerle ilgili lisana getirilen telaşları ve YSK’nin çalışmalarının şeffaflığı ve tarafsızlığı konusundaki kuşkuları aktardı.
AKPM, açıklamasına şu sözlerle son verdi: “Heyet, Türk makamlarını kutuplaşmanın tesirlerini azaltmak için tüm araçları kullanmaya, bu seçimlerin özgür, adil, şeffaf ve milletlerarası standartlara uygun olmasını sağlamaya, ülke genelinde seçim sistemine olan itimadı arttırmaya ve Türk halkının iradesinin sandığa ve sonrasına gerektiği üzere yansımasını temin etmeye çağırmaktadır. Bu bağlamda heyet, kimi muhataplar tarafından lisana getirilen seçim sonuçlarına itiraz edilebileceği ve bu durumun memleketler arası toplum tarafından yakından takip edilmesi gerektiği tarafındaki tasaları not etmiştir.”
İKİ ÜYENİN FAALİYETLERİNE MÜSAADE VERİLMEMİŞTİ
Öte yandan, AKPM’den gelen müşahede ön heyeti ile görüşen Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Lideri Mustafa Şentop, ‘Avrupa’daki PKK şovlarına katıldıkları’ gerekçesiyle heyetin Alman üyesi Andrej Hunko ile İsviçreli üyesi Sibel Arslan’ın AKPM Seçim Müşahede Heyeti’nde yer almalarına reaksiyon göstermişti.
DW Türkçe’nin aktardığına nazaran, Hunko ve Arslan’ın faaliyetlerine müsaade vermeyeceklerini söyleyen Şentop, “AKPM heyet belirleyebilir fakat Türkiye’ye düşmanca tavır içinde olan kimselere müsaade etmeyiz” demişti. (DIŞ HABERLER)