TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın 2023 yılı bütçesinin görüşmeleri sürüyor. CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, “Memur maaşları, 20 yıl içerisinde çok fazla kayba uğruyor. Emekli maaşı ikramiyesi, 1982’de bir buçuk mesken alabilirken bir memur emeklisi, 2022’de 0.15 bir konut alabiliyor. Ne yani? Konutun tuvaletini bile alamıyor. Personel emeklilerinin durumu daha vahim. Evvelden emekçi emekli olunca konutunu, otomobilini alırdı” diye konuştu. HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay Pekgözegü; çalışanların, AK Parti iktidarı devrinde kazanılmış haklarını büyük oranda kaybettiklerini tabir etti. İktidarın, taban fiyata enflasyon oranında artırım yapıldığını söz ederek övündüğünü aktaran Pekgözegü, “Türkiye, ‘çalışan fakir emekliler ülkesine döndü”dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Kurulunda, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığının 2023 yılı bütçesinin görüşmeleri sürüyor.
CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, TBMM Plan ve Bütçe Kurulu’nda şunları söyledi:
“20 yıldır açıklarını kapatmak şöyle dursun açık maalesef 106 katına çıkmış durumda”
“Çalışma Bakanlığı bütçesi içerisinde en kıymetli kalemlerden birisi de Toplumsal Güvenlik Kurumu. 2008’de yine yapılandırılarak yürürlüğe giren 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu üzerinden 14 yıl geçti. AKP iktidarı üzerinden ise 20 yıl geçti. 20 yıldır açıklarını kapatmak şöyle dursun açık maalesef 106 katına çıkmış durumda. ‘Sosyal Güvenlik’te ihtilal yaptık’ denildi. Artık sistem mali açıdan sürdürülebilirliği maalesef kaybetmiş durumda.
“AKP’nin SGK açığı, Kılıçdaroğlu’nun 106 katı”
Sık sık CHP ile ilgili bir propaganda var. 20 yıldan beri yapılıyor. AKP Genel Lideri Erdoğan ve sözcüleri, sakız üzere ‘SSK’yı Kılıçdaroğlu batırdı’ diye bir algı operasyonu yapmaya çalışıyorlar. Birazdan sayılarla da göstereceğim bunun nasıl bir manipülasyon olduğunu ve maalesef 20 yıldan beri kendi beceriksizliklerini kapatmaya yönelik ataklar olduğunu söylemek isterim.
Kılıçdaroğlu’nun toplam vazife yaptığı müddette 4 milyon 572 bin açık var SSK’da. 2003-2022 yılları ortasında SGK’nın toplam açığı ise 482,5 milyar lira. Yani AKP’nin SGK açığı, Kılıçdaroğlu’nun 106 katı. Bunun nasıl bir palavra olduğu, nasıl bir manipülasyon olduğunu burada hem sizlerle hem de kamuoyuyla paylaşmak istiyorum.
“Temel sıkıntı ne verdiğiniz değil, emeklinin ya da minimum ücretlinin ne alabildiğidir”
EYT, sayın Bakan, siz bakan olmadan evvel de sayın AKP Genel Başkanı’nın da bu bahisle ilgili çok çetin telaffuzları var. ‘Seçimi kaybetsem de bunu çözmeyeceğim. Bunu çözmek mümkün değil. Ülke bunu kaldıramaz’ dedi. Bu dönüşün de sebebi hem EYT derneklerinin büyük çabası hem de Genel Liderimiz Kemal Kılıçdaroğlu’nun bu mevzudaki hassaslığının da tesirli olduğunu düşünüyoruz. Buradan da seçimi kaybedeceğiniz anlaşılıyor.
Bu EYT problemi kıymetli bir sorun, kesinlikle çözülmesi gerekiyor lakin bu EYT sorununda daha bir kıymetli sorun var. Emekli aylıklarıyla ilgili sorunu çözmek gerekiyor. Temel sorun ne verdiğiniz değil, emeklinin ya da minimum ücretlinin ne alabildiğidir. Alım gücüne nazaran emekli aylıklarına nazaran yüzde 40 artırım geliyor. Lakin 2 bin 500’ün alım gücü 3 bin 500’den daha yüksek. Yani değerli olan emekli maaşını yükseltmek değil, alım gücünü yükseltmek.
“Eskiden emekçi emekli olunca meskenini, otomobilini alırdı; artık meskenin tuvaletini bile alamıyor”
Memur maaşları, 20 yıl içerisinde çok fazla kayba uğruyor. Emekli maaşı ikramiyesi, 1982’de bir buçuk mesken alabilirken bir memur emeklisi, 2022’de 0.15 bir konut alabiliyor. Ne yani? Konutun tuvaletini bile alamıyor. Emekçi emeklilerinin durumu daha vahim. Evvelce emekçi emekli olunca meskenini, otomobilini alırdı. Burada personel emeklisi var mı bilmiyorum. Birçok işveren çocuğuna benziyor buradan bakınca AKP’lilere. Emekliler açısından da makûs bir tabloyla karşı karşıyayız.”
“Türkiye, çalışan fakir emekliler ülkesine döndü”
HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay Pekgözegü; personellerin, AK Parti iktidarı devrinde kazanılmış haklarını büyük oranda kaybettiklerini söz etti. İktidarın, taban fiyata enflasyon oranında artırım yapıldığını tabir ederek övündüğünü aktaran Pekgözegü, “Yapılan artırımın çabucak eridiğini, taban fiyatın mesken kirasına bile yetmediğini de düşünürsek taban fiyatın, yoksulluk bilgilerine nazaran şu anda en azından 12 bin lira olması gerekir” dedi.
Türkiye’nin, ‘çalışan fakir emekliler ülkesine döndüğü’nü lisana getiren Pekgözegü, çalışma ömründe, teminatlı işlere erişimi daha sıkıntı bölümlerin bulunduğunu söyledi. Pekgözegü, en düşük emekli aylığını taban ömür standartlarına kavuşturacak bir düzenlemeye muhtaçlık olduğunu kaydetti.
“Sözleşmeli işçiye takım; keyfiyet değil, gereklilik”
İyi Parti Konya Milletvekili Fahrettin Yokuş, “EYT düzenlemesi beklentilere karşılık vermeli, 3600 üzere yarım yamalak çıkmamalı” dedi.
Yokuş, kamu işçi sisteminin; iş garantisi, tayin, kurum değişikliği, aile birliği, vazifede yükselme üzere hakları tüm çalışanlara sağlayan bir yapıya dönüştürülmesi gerektiğini kaydetti. Yokuş, tıpkı okuldan mezun olan, tıpkı imtihana giren, birebir işi yapan işçinin farklı statülerde çalıştırılmasının, adalete ve eşitlik prensibine karşıt olduğunu belirtti.
Güvencesiz kontratlı işçinin takıma alınmasını isteyen Yokuş, “Sözleşmeli çalışana takım keyfiyet değil gereklilik. Temel haklardan yoksun çalışan tek kamu vazifelisi dahi kalmamalı. Teminatsız çalışma modelleri kamu istihdam sisteminden çıkarılmalı” dedi.
“SGK’yi milletin buyruğuna amade etmek en büyük başarılarımızdan”
AKP Trabzon Milletvekili Salih Cora ise AK Parti iktidarları periyodunda çalışma hayatı ve toplumsal güvenlik alanında ıslahat niteliğinde düzenlemelerin hayata geçirildiğini söyledi. Sosyal güvenlikte ihtilal gerçekleştirildiğini lisana getiren Cora, “Genel Sıhhat Sigortası ile ülkemizdeki tüm vatandaşlarımızı toplumsal garanti kapsamına dahil etmek, SGK’yi milletin buyruğuna amade etmek en büyük başarılarımızdan oldu” tabirlerini kullandı.
Sosyal güvenlik reformuyla nüfusun yüzde 98’ini toplumsal güvenlik şemsiyesi altına alarak hastane kapılarından geri dönüşü bitirdiklerini belirten Cora, şöyle devam etti:
“Vatandaşlarımızın sadece kimlik dokümanıyla tüm sıhhat kuruluşlarından hizmet almalarını sağladık. Eczane kuyruklarına son verdik, ilaca erişimi sağladık. Maluliyet kurallarını kolaylaştırdık. Vatandaşlarımızın sıhhat hizmetlerine eşit ve kaliteli kaidelerde ulaşmasını sağladık. 18 yaş altında genç ve çocuklarımızın tüm ilaç ve tedavi masraflarını Genel Sıhhat Sigortası kapsamında karşılıyoruz. Toplumsal garantisi olmayan vatandaşlarımız, bakmakla yükümlü oldukları şahısları aylık sırf 194 lira ödeyerek sıhhat hizmetinden yararlandırabiliyor. Ödeme gücü olmayan vatandaşlarımızın primleri de devlet tarafından ödenebiliyor. Şehit yakınlarından, gazilerden, gazi yakınlarından özel hastanelerdeki tedavilerinde hiçbir ek fiyat alınmıyor.”
Cora, SGK’nin mali yapısının sağlam temellere oturtulmasına ehemmiyet verdiklerini, kayıt dışı istihdamla çabanın, hükümetin en kıymetli amaçları ortasında yer aldığını bildirdi.
“Enflasyon farkıyla birlikte refah hissesi verilmeli”
MHP Genel Lider Yardımcısı, Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, “MHP olarak minimum fiyat belirlemesinde ve emekliler ile kamu çalışanlarının aylıklarına Ocak 2023’te uygulanacak artışlarda, enflasyon farkıyla birlikte refah hissesi verilmesinin uygun olacağı görüşündeyiz” değerlendirmesinde bulundu.
Sözleşmeli işçi, taşeron emekçiler ve EYT konusundaki açıklamaları dikkatle takip ettiklerini belirten Kalaycı, şöyle konuştu:
“Sözleşmeli işçi kimi haklardan mahrum olduğu için mağduriyet yaşıyor. Eş durumu özrü ile yer değiştirme hakkının bulunmaması nedeniyle birtakım sözleşmelilerin aileleri parçalanıyor. EYT’liler, sigortalı oldukları tarihteki emeklilik koşullarının uygulanmasını istiyor. EYT’lilerden bilhassa işsiz durumda olan ve iş bulma imkanı bulunmayan bireyler önemli mağduriyet yaşıyor. Hiç elbet kontratlı kamu çalışanlarının, taşeronların ve EYT’lilerin mağduriyetlerini giderecek düzenleme yıl bitmeden yapılacak, yaşanan adaletsizlikler esaslı tahlillerle buluşturulacak.”
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan kontratlı çalışanın tamamının takıma alınmayı beklediğini aktaran Kalaycı, “Kamuda ehliyeti ve liyakati temel alacak, statü ve istihdam karmaşasını giderecek, fiyat adaletini sağlayacak, topluma kaliteli hizmet sunan, değişen şartlara ahenk yeteneği yüksek ve daha verimli bir kamu işçi sisteminin oluşturulması lazım. ‘Memur’ tarifi yine yapılmalı, kontratlı, süreksiz, vekil, fahri ve fiyatlı işçi çalıştırılması çok özel haller dışında son bulmalı, asli devlet hizmetlerinde çalışanlar takımlı hale getirilmeli” diye konuştu.