Askeri idare denetimindeki Myanmar askerleri, İngiliz yayın kuruluşu BBC’ye röportaj verdi. Askerler röportajda sivillere yönelik katliamlarını, bayanlara tecavüz ettiklerini itiraf etti. Halk Savunma Güçlerini desteklemediğini söylemelerine karşın üç gece köyün okulunda kapalı halde tutulan iki bayan, her gece tekraren sarhoş askerlerin cinsel saldırısına uğramış.
“Bana azap, yağmalama ve saf insanları öldürmem için buyruk verildi.”
Maung Oo orduya inzibat eri olarak alındığını zannederken 2022’nin Mayıs ayında bir manastırda saklanan sivilleri öldüren taburda görevlendirildiğini misyon yaptığını anlatıyor.
“Bütün erkekleri toplayıp kurşuna dizmemiz emredildi. En acısı ise yaşlıları ve bir bayanı da öldürmek zorunda kalmamızdı.”
Aralarında bir de onbaşı bulunan altı asker ve kimi mağdurların tanıklıkları birlikte, iktidarını korumak için her dermana başvuran bir ordunun icraatına içerden bakış imkânı sunuyor.
Bu haberdeki bütün Myanmarlıların isimleri, güvenliklerini tehlikeye atmamak maksadıyla değiştirilmiştir. İtiraflarını aktardığımız askerlerin tümü yakında orduyu terkederek, demokrasinin tekrar inşası için uğraş eden halk direniş milislerinin oluşturduğu geniş bir ağ olan Halk Savunma Güçleri (HSG) tarafından müdafaa altına alındı.
Myanmar’da geçen yıl, demokratik seçimle iş başına gelen Aung San Suu Kyi liderliğindeki hükümeti devirerek idareye el koyan ordu artık de halk ayaklanmasını bastırmaya çalışıyor.
Geçen yılın 20 Aralık günü Myanmar’ın orta bölgelerindeki Yae Myet köyünün üzerinde dolanan üç helikopter, ateş buyruğu verilmiş askerleri indirdi.
BBC bundan sonra olanlarla ilgili olarak birbirinden bağımsız beş farklı kişiyi dinledi. Ordunun köye üç küme halinde yaklaştığını ve girerken, erkekler, bayanlar ve çocukların üzerine ayrım gözetmeksizin ateş açtıklarını anlattılar.
Şu anda Myanmar ormanlarının açıklanmayan bir uzak köşesinden konuştuğumuz Onbaşı Aung “Gördüğümüz her şeye ateş etmemiz emredilmişti” diyor.
Kimilerinin inançlı olduğunu düşündükleri yerlere gizlendiğini anlatıyor lakin askerler yaklaştıkça “çıkıp kaçmaya çalışırlarken ateş açıyorduk” diye sürdürüyor.
Onbaşı Aung kendi birliğinin beş erkeği öldürüp gömdüğünü itifat ediyor.
“Ayrıca köydeki bütün büyük ve düzgün konutları yakmamız da emredilmişti” diyor.
Askerler ellerinde meşalelerde köyün içinde koşuşturuyor ve “Yak” Yak!” diye bağrışıyorlar.
Onbaşı Aung dört konutu yaktığını anlatıyor. Görüştüğümüz bireylerin anlatımlarına nazaran o gün toplam yaklaşık 60 meskenin yakıldı ve köyün büyük kısmı küller altında kaldı.
YAE MYET KÖYÜ, SAGAİNG BÖLGESİ
Köylülerin birden fazla aslında daha evvel kaçmıştı ancak merkezde bir konutta yaşayanlar vardı.
Thiha bu baskından beş ay evvel orduya katılmış, o konutta yaşananları çok âlâ hatırlıyor.
Bir çokları üzere sivil hayattan askerliğe geçmişti ve eğitim görmemişti. O sırada ayda 200 Myanmar Khat’ı (100 dolar) üzere yeterli bir maaşı vardı. Bu biçimde orduya yeni alınan askerlere mahallî halk Anghar-Sit-Thar yani “paralı askerler” diyordu.
“ÇIĞLIKLARINI UNUTAMIYORUM”
Thiha yakmak üzere oldukları meskenin demir parmaklıklı penceresinden içeride kilitli kalmış bir kız çocuğu gördü.
“Çığlıklarını unutamıyorum. Hala kulaklarımda duyuyor ve kalbimde taşıyorum” diyor.
İçeride kız çocuğu gördüğünü kumandanına haber verince “Sana gördüğün herkesi öldürmeni söyledim” yanıtını aldığını, bunun üzerine konutu ateşe verdiğini anlatıyor.
Aynı birlikteki onbaşı Aung de yanan kızın çığlıklarını duyuyor.
“Yürek parçalayıcıydı. Konut yanarken 15 dakika kadar çığlıklarını duyduk” diyor.
BBC küçük kızın ailesinin izini sürdü ve yanmış konutun kalıntıları önünde onlarla konuştu.
Akrabası U Myint kız çocuğunun ruh sıhhati sıkıntıları olduğunu, anne babası işe gittiğinde meskende yalnız kaldığını söyledi.
“Kaçmaya çalıştı, ancak müsaade vermediler ve yanmasını izlediler” diyor.
Bu küçük kız o baskında askerlerin zulmünün kurbanı olan tek bayan değil.
Thiha orduya para kazanmak için katıldığını lakin yapmaya zorlandığı şeylerin ve şahit olduğu hataların kendisini şoke ettiğini söylüyor.
Yae Myet köyünde gözaltına alınan bir küme bayanı anlatıyor örneğin. Subay bayanları askerlere verip “Ne isterseniz yapın” demiş. Askerlerin bayanlara tecavüz ettiğini fakat kendisinin katılmadığını anlatıyor.
DEFALARCA CİNSEL AKINA UĞRAMIŞLAR
Pa Pa ve Khin Htwe, kaçmaya çalışırken yolda askerlere yakalandıklarını anlatıyor. Aslında Yae Myet’li değiller lakin orada bir terziye gidiyorlarmış.
Halk Savunma Güçleri (HSG) mensubu olmadıklarını, hatta bu köyde bile yaşamadıklarını ısrarla anlattıkları halde üç gece köyün okulunda kapalı tutulmuşlar. Her gece tekraren sarhoş askerlerin cinsel saldırısına uğramışlar.
Pa Pa “Yüzümü bir şalla kapattılar ve yere ittiler. Giysilerimi çıkarıp tecavüz ettiler. Çığlık çığlığa bağırıyordum” diye anlatıyor.
Askerlere yapmamaları için yalvarmış lakin başına vurarak dövmüşler ve silahla tehdit etmişler.
“O vakit direnmeyi bırakmamız gerekti zira bizi öldüreceklerinden korkuyorduk” diyor kız kardeşi Khin Htwe. Anlatırken hala titriyor.
Genç bayanlar saldırganların yüzüne gerçek düzgün bakmaya pek yürek edememişler ancak kimilerinin askeri kimilerinin sivil giysili olduğunu söylüyorlar.
HALK SAVUNMA GÜÇLERİNİ DESTEKLEDİĞİNİZ İÇİN…
BBC’ye konuşan askerlerden Thiha “Genç bayanları yakaladıkları vakit, onlara tecavüz ederken ‘Halk Savunma Güçlerini desteklediğiniz için başınıza bunlar geliyor’ diyorlar” diye anlatıyor.
Yae Myet köyüne yapılan ve üç gün devam eden baskında en az 10 kişi öldürüldü ve 8 bayan tecavüze uğradığını bildirdi.
Paralı asker Maung Oo’nun katıldığı canice olaylar ise 2 Mayıs 2022 günü Sagaing bölgesindeki Ohake pho köyünde meydana geldi.
Mensubu olduğu 33. Hafif Piyade Tümeni’nden askerlerin, insanları bir manastıra toplayıp kurşuna dizdiği olaya dair anlattıkları, görgü şahitlerinin anlatımları ve BBC’nin hücumdan çabucak sonra elde ettiği dehşet verici görüntü imajlarla dengeli.
Video kaydında biri bayan biri beyaz saçlı bir yaşlı adam olmak üzere tişört ve saronglar giyinmiş 9 sivilin cesedinin yerde yanyana dizili olarak yattığı görülüyor.
Görüntüler bu insanların geriden ve kısa uzaklıktan vurulduklarına işaret ediyor.
Bu taarruza şahit olan köylülerle de görüştük.
Videoda yaşlı adamın yanında yatan genç bayanı tanıdılar. İsminin Ma Moe Moe olduğunu, bir yandan çocuğunu taşıdığını, çantasında birkaç kesim altını olduğunu söylüyorlar. Askerlere çantasını almamaları için yalvarmış.
ERKEKLERİ SIRAYA DİZİP BİRER BİRER ÖLDÜRDÜLER
Saldırıya şahit olup canını kurtarmayı başaran Hla Hla “Kucağında çocuk olmasına karşın her şeyini aldılar ve vurdular. Erkekleri de sıraya dizip birer birer öldürdüler” diyor.
Annesinin kucağındaki çocuk ise kurtulmuş ve şu anda akrabalarının yanındaymış.
Hla Hla askerlerin telefonda sekiz ya da dokuz kişiyi öldürdüklerini anlatarak övündüklerini duymuş. İnsan öldürmenin “nefis” bir şey olduğunu, bunun “en başarılı günleri” olduğunu söylüyorlarmış.
Askerlerin köyden “Zafer! Zafer!” haykırışlarıyla ayrıldıklarını anlatıyor.
Bir öbür bayan kocasının öldürülüşüne şahit olmuş. “Onu baldırından vurdular sonra yüzüstü yatmasını söyleyip kalçasına ateş ettiler. En sonunda başından vurdular” diyor.
Kocasının Halk Savunma Güçleri mensubu olmadığını tekrarlıyor. “Hayatını palmiye tarımıyla kazanan gerçek bir personeldi. Bir oğlum ve bir kızım var ve yaşamaya nasıl devam edeceğimi bilmiyorum” diye ekliyor.
Maung Oo, yaptıklarından pişman olduğunu söylüyor. “Onun için size her şeyi anlatacağım. Herkesin bilmesini istiyorum ki birebir şeyin içine düşmesinler” diyor.
BBC’ye konuşan altı askerin tümü Myanmar’ın merkezi bölgelerinde meskenleri ve köyleri yaktıklarını kabul ediyor. Bu da köy yakmanın direnişe halk dayanağını kırmaya yönelik sistemli bir taktik olduğuna işaret ediyor.
Bu olaylar tam da ordunun çok cepheli bu iş savaşı sürdürmekte zorlandığına dair yorumların yapıldığı bir periyoda rastlıyor.
KÖYLERİ YAKTILAR
Açık kaynaklardan elde edilen bilgilerle insan hakları ihlâllerinin izini süren Myanmar Witness (Myanmar Tanıklığı) isimli küme son 10 ay içerisinde bu formda köy yakma olaylarıyla ilgili 200’den fazla haberi doğruladığını bildiriyor.
Grup bu yakma olaylarının sayısının süratle arttığını Ocak ve Şubat aylarında en az 40 taarruz tespit edilirken, Mart ve Nisan aylarındaki taban kundaklama saldırısı sayısının 66’ya yükseldiğini kaydediyor.